Fallkniven F1xElmax Bıçak

F1, 1995 yılından beri, İsveç pilotlarının resmî ‘‘hayatı idame’’ (survival) bıçağıdır. 

İzlemekte olduğunuz versiyonu tanıtmaya başlamadan önce, genel olarak, F1 modeliyle ilgili bir iki söz söylemek yerinde olacaktır.

Üretilecek bıçağın hazırlıklarına başlanması, 1995’ten çok daha geriye uzanmaktadır. Bu bıçağın hikâyesi Fallkniven’ın tarihini de yansıtan bir başarı öyküsüdür. 1984 yılında kurulan şirket, F1 ile bıçak üretiminin içinde yer almaya başlamıştır.

1987’de başlayan AR-GE çalışmaları, daha önce benzerine rastlanmamış bir bıçağın ortaya çıkmasına neden oldu. Bir savaş pilotunun olası ihtiyaçları dikkate alındığında çok değişik şartlara hazır olan bir bıçak ortaya koymak gerekir. Fırlatma koltuğu ile uçağını terk eden pilot, dünyanın herhangi yerinde, bir yaşam mücadelesi içine girecektir. Değişik senaryolara, hatta coğrafya ve dolayısıyla iklimlere (özellikle yüksek rakımlar dikkate alınarak soğuk ve ıslak ortamlara) hazır bir bıçak üretilmelidir. Bıçak; hafif olmalı ve kolay taşınabilmelidir, ıslak koşullarda donuk ellerle kontrol edilebilecek düzeyde ergonomik olmalıdır, keskin olmalı ve keskinliğini uzun süre koruyabilmelidir, ahşap parçalayacak güce sahip olmalı ve ateş veya barınak hazırlama gibi işlerde kullanılabilmelidir, acil durumlarda ‘’bir ameliyat aleti’’ olarak hizmet verebilmelidir,  saldırı-savunma aleti olarak kullanılabilmelidir… Tüm bunlara Fallkniven’ın avcılık tecrübesi eklenmiştir, işin doğal seyrinde Boeing motorları için çelik üreten Hitachi firmasıyla (İlk F1’ler ATS-34 çelikten üretilmiştir. Fallkniven’ın Japon teknolojisiyle tanışması, bugünlere gelmesinde pay sahibi olan kritik noktalardan biridir.) temasa geçilmiştir ve güvenilir, dünyaca ünlü bazı tasarımcıların önerileri dikkate alınmıştır. Bu maceranın sonunda; İskandinav bıçaklarının işlevselliğini, sadeliğini ve dayanıklılığını taşıyan F1 doğmuş ve serpilmiştir. Zamanla gelişen ve çeşitlenen versiyonları ilgiyle takip edilmektedir. F1, Fallkniven’ın en fazla satan bıçağıdır ve tüm dünyadaki her saygın üreticinin rakip belleyip aşmaya çalıştığı ortak imgedir.

Fallkniven’ın ‘‘Dünyanın en güçlü, en keskin ve en güvenli bıçakları’’ dediği X serisi, markanın 2019 yılında ortaya koyduğu yenilikleri taşımaktadır. Bunlar içinde; koruyucu tırnakların bıçaklarla bütünleşik -daha sağlam- hâle gelmesi, bu tırnaklardan faydalanılan kilitli bir kılıf sistemi (Fallkniven sitesinde, kılıf için çok fazla enerji harcandığı vurgulanmaktadır) ortaya koyulması, iki parçalı ve cıvatalarla sabitlenen ortası bombeli saplar, kordon deliğinin (lanyard hole) uzatılmış kuyruğun (extended tang) üzerine kaydırılması sayılabilir.

Fallkniven’ın 2022 yılında çıkardığı F1xElmax, 5 mm kalınlığındaki Elmax çelikten imal edilmiştir. Uddeholm firmasının ürettiği ve Böhler M390 ile çok benzer yapıdaki Elmax, yüksek korozyon direncine ve yüksek aşınma direncine sahip yüksek alaşımlı bir toz metaldir. Ayrıntılı ısıl işlem sonrası 61-62 HRC sertlik kazandırılan bu çelikle Fallkniven; lamine çeliklerine, zamanının üst düzeyini temsil eden ATS-34 kullandığı ilk F1 üretimlerini hatırlatan, güçlü bir alternatif sunmaktadır.

Ağız, dışbükey (convex) biçimde açılmıştır. Ağız açım çizgisinin ortalandığı (saber grind) ve uç kısmın arkasının inceltildiği gözlenmektedir. Keskin kenarın altındaki minik çentik, kesmeye saplayarak başlamaya hizmet etmektedir. Uzatılmış kuyruk (extended tang) yapısına sahip bıçağın sap dışına taşan kısmı, vurma parçalama işlevi kazanmıştır. Söz konusu kısım üzerinde kordon deliği bulunmaktadır. Daha bütünleşik bir yapıya kavuşan ve kuyruğu genişleyen X serisinin uyandırdığı sağlamlık hissiyatı boş değildir.

Sap ergonomisi üzerinde 3 boyutlu çalışılmıştır. Thermorun (bir tür TPE yani yapay kauçuk) sap malzemesinde kullanılan girintilerle dokulu hâle getirilen yapı, ıslak koşullarda bile iyi kavramayı garanti altına almaktadır. Fallkniven, ağır kullanıma uygun bıçaklarında, sentetik sap malzemelerini tercih etmektedir.

Fallkniven F1xElmax, ancak siz istediğinizde içinden çıktığı, güvenli bir kilit mekanizmasına sahip zytel kılıfı ile sunulmaktadır. Bu kılıflarda bıçağı kılıfa sabitlemek için kullanılan çıtçıtlı toka yer almamaktadır. Yine balistik naylon (cordura) kemer askısı ve hem yanlarında hem de dip kısmında kemer için yuvalar bulunan tulum kılıf içine giren bıçak, kilit sisteminin kolu yardımıyla itilmekte ve balçak bölgesindeki koruyucu tırnaktan faydalanılarak sabitlenmektedir. Bu sayede, baş aşağı pozisyonlarda bile bıçağı güvenle taşımak mümkün kılınmıştır.

Geçmişi 1984 yılına uzanan bu İsveçli aile şirketi, bıçaklarla ilgilenen hemen herkesin saygısını kazanan bıçaklar üretmeye devam ediyor. Lulea Teknik Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen test sonuçlarına dayanarak, paslanmaz çelik seri üretimler içinde, dünyanın en güçlü bıçaklarının kendi bıçakları olduğunu savunuyorlar.
Fallkniven; İskandinav bıçak kültürünün, Japon bıçak kültürü ve çelik teknolojisiyle harmanlanmasını yansıtıyor.
Damascus ve diğer başka çeliklerle de üretim gerçekleştiren firma; genelde değişik nitelikteki katmanlardan (örneğin, Lam-Cos Steel: 420J2-CoS-420J2) oluşan ve diğer çeliklerden yüzde 20 daha güçlü olduğunu belirttikleri, San Mai (üç parça) olarak da bilinen, ''Laminate Steel'' kullanıyor. Saplarda ise; deri, ahşap ve thermorun gibi malzemeler öne çıkmış durumda. Edindikleri tecrübeleri üretim anlayışlarına katmaya devam ediyorlar, uzun zamandır ürettikleri F1, S1 ve A1 modellerinin Pro serisini çıkarmaları da buna güzel bir örnek.
Son olarak Fallkniven'ın, İsveç Kralı tarafından ''Purveyor to the Royal Court of Sweden'' (kısaca, kraliyet tedarikçisi) unvanı ile taltif edilmiş bir firma olduğunu belirtmek gerekir.